Dit artikel wordt u aangeboden door Van Lanschot Kempen Investment Management.

Kempen: ‘Risk management is vooral vooruitkijken’

Risk Management is een combinatie van risico’s identificeren, analyseren en beheersen. Uitdaging daarbij is om zoveel mogelijk te anticiperen op wat komen gaat. Marc Spalburg, Director of Risk Management, doet dat voor Kempen én voor klanten van Kempen. Hij raadt aan: ‘Kijk niet alleen naar rendementen, laat je ook adviseren over risk.’

Voor portfoliomanagers is risk management de interne toezichthouder die waakt over de naleving van het risicobeleid. Dat gebeurt door te monitoren en te beoordelen, op een onafhankelijke wijze, vertelt Marc Spalburg, Director of Risk Management bij Kempen. ‘Wij controleren namens stakeholders bijvoorbeeld of Kempen doet wat het belooft.’ Daarnaast helpt Spalburg met zijn team bij de implementatie van beleggingsrichtlijnen, wettelijke voorschriften en interne beheersmaatregelen op het gebied van risk control. En ze adviseren, zowel portfoliomanagers als klanten, bij het maken van een goede rendement-risicoafweging.

Wat moeten we ons daar concreet bij voorstellen?

‘Soms zegt een klant: Ik wil niet in land x beleggen. Wij proberen dan scherp te krijgen wat hij precies bedoelt en welk risico hij daarmee wil mijden. Wil hij niet in bedrijven beleggen die actief zijn in dat land of niet in bedrijven uit dat land? Doelt hij alleen op bedrijven die daar hun hoofdvestiging hebben of op bedrijven die er alleen fiscaal zetelen? Of bedoelt hij dat hij niet wil beleggen in bedrijven met exposure naar dat land? De kracht van Risk Management is dat we ook met de ogen van de klant en de toezichthouder kijken. We kijken graag integraal naar een portefeuille.’

Waarom zouden klanten dat moeten willen?

‘Wij kunnen ons heel goed in stakeholders verplaatsen. Ik denk dat dit voor Kempen in zijn algemeenheid geldt, maar zeker voor Risk Management. Wij kunnen goed inschatten wat de relevante risico’s zijn en gaan worden. En dan heb ik het niet alleen over financiële risico’s als koers- en valutaschommelingen, maar ook over zaken als frauderisico, data-integriteit, IT-gerelateerde risico’s, cybercrime en macro-economische risico’s. Wie had tien jaar geleden gedacht dat de rente zo langdurig zo laag zou staan? Dat is een factor die enorm doorwerkt op pensioenfondsen. En nu ligt bijvoorbeeld het IT-risico vele malen hoger dan vijftien jaar geleden. Phishing mails en identiteitsfraude zijn aan de orde van de dag. Risk management is vooruitkijken, zoveel mogelijk anticiperen op wat komen gaat. Het loont om dit soort risico’s in kaart te brengen. Staar je niet blind op rendement, laat je adviseren over risico offering, bijvoorbeeld over een beheerste bedrijfsvoering. Het is een onderdeel van onze totale offering.’

Maken jullie ook beleid als risk management?

‘Niets in deze wereld is statisch, dus toezicht en regels veranderen voortdurend. Vastgoed bijvoorbeeld, was vroeger berucht om zijn lage liquiditeit. Wie erin belegde zat min of meer vast. Dat is de laatste decennia sterk verbeterd, omdat je nu indirect in vastgoed kunt beleggen, onder andere via beursgenoteerde vastgoedfondsen. De aandelen daarvan zijn beter verhandelbaar.

Je beleid verandert mee met de tijd, ook voor de beheersing van niet-financiële risico’s. Of neem de wettelijke limieten voor beleggingsfondsen die met de AIFMD- en UCITS-regelgeving zijn geïntroduceerd: de kaders waarbinnen fondsmanagers opereren zijn daardoor veel strakker geworden. Bij dit soort veranderingen en ontwikkelingen heeft risk management een voortrekkersrol. We zetten nieuwe regels om in ondernemingsbeleid en adviseren over de implementatie.’

Signaleren jullie ook kansen voor de business?

‘Het is uiteraard niet onze functie om risico’s te nemen en we zijn er in eerste instantie dan ook niet op gespitst om kansen te identificeren. Maar we komen wel eens dingen tegen. Dan wijzen we onze collega’s daar proactief op. Zo kijken we fijnmazig naar liquiditeitskenmerken van individuele vermogenstitels en geven advies over liquiditeitsontwikkelingen aan onze managers. Het voert te ver om hier in details te treden, maar dankzij een meer geavanceerde meetmethode kunnen wij voor vastgoed- en small-cap managers een betere gevoeligheidsanalyse maken. Deze inzichten hebben geleid tot robuustere portefeuilles met betere risico-rendement karakteristieken en daar worden onze collega-portfoliomanagers weer heel tevreden van.’